Najpierw była wieś i gwara, a dopiero później polszczyzna ogólna, czyli o „Dialogu pokoleń”

Najpierw była wieś i gwara, a dopiero później polszczyzna ogólna, czyli o „Dialogu pokoleń”

Powiat sokólski doczekał się publikacji poświęconej gwarze i tradycji kultury mieszkańców lokalnych wsi. 9 października w siedzibie Starostwa Powiatowego miała miejsce promocja tomu pracy językoznawczej (z wielotomowej serii) pt. „Dialog pokoleń. Podlasie – Powiat Sokólski”. Za organizacją spotkania stał wydawca Towarzystwo Kultury Języka oraz współwydawca Powiat Sokólski. W wydanie włączyła się także Wyższa Szkoła Menedżerska w Białymstoku. Spotkanie z ramienia Powiatu Sokólskiego poprowadził Członek Zarządu Powiatu Jerzy Białomyzy, także dyplomowany nauczyciel języka polskiego, który nie szczędząc anegdot, przekonywał obecną na spotkaniu młodzież do tego, że gwary nie należy się wstydzić i zachęcał do większej uwagi i szacunku wobec tzw. mowy prostej, czyli języka dziadków i pradziadków. Niekwestionowaną bohaterką spotkania była redaktor publikacji prof. Barbara Falińska, która przyjechała w towarzystwie prof. Józefa Porayskiego-Pomsty. Profesor Falińska gorąco namawiała młodych ludzi do włączenia się w zbieranie i archiwizowanie wypowiedzi starszego pokolenia: dziadków, sąsiadów itp., by ocalić od zapomnienia gwarę i tradycję kultury mieszkańców okolicznych wsi.


Publikacja „Dialog pokoleń”, jak czytamy we wprowadzeniu, składa się z fragmentów prac zaliczeniowych, licencjackich, magisterskich i podyplomowych studentów bądź uczestników gwaroznawczych warsztatów wakacyjnych, powstałych w różnych okresach. Na prace składają się dłuższe, bądź krótsze relacje informatorów – dziadków i pradziadków obecnych lub byłych mieszkańców powiatu, pozyskiwane przez wnuków i utrwalane elektronicznie. „Dialog pokoleń”, jak pisze prof. Falińska: „to forma zbiorowego hołdu dla twórców tradycyjnej kultury ludowej nie tylko w bliskich mi regionach. To wyraz wdzięczności od wnuków i prawnuków dla dziadków i pradziadków za wychowanie religijne i patriotyczne w warunkach niewoli i zniewolenia”.
 
Zaproszenie na promocję przyjęli również ks. Dziekan Stanisław Gniedziejko proboszcz kościoła pw. św. Antoniego w Sokółce oraz starosta sokólski (1998-2014) Franciszek Budrowski, którzy na łamach książki podzielili się swoimi wspomnieniami na temat mowy prostej z prof. Falińską. W spotkaniu uczestniczyły również Maria Bałdowska Sztukowska oraz Małgorzata Bagieńska, autorki prac językoznawczych, których fragmenty przeczytamy w publikacji. W książce znajdziemy także wywiad dotyczący mowy prostej ze starostą sokólskim Piotrem Rećko oraz wspomnianym już Jerzym Białomyzym. W publikacji mowa jest o miejscowościach: Pawełki, Harasimowicze, Jagięty, Sokółka, Ostrynka, Sokolany, Kamionka St., Dąbrowa Biał., Gliniszcze Małe, Ostrów Płn., Grzebienie, Czepiele, Małowista, Popławce, Szaciłówka, Krynki, Trzcianka, Szudziałowo, Wojnowce, Nowowola, Śniczany, Skindzierz.
 
W promocji uczestniczyła wspaniała młodzież z Zespołu Szkół Rolniczych w Sokółce (kl. III tech. hotel. / tech rolnik) pod opieką Dariusza Żołądkowskiego oraz z Zespołu Szkół Zawodowych w Sokółce (kl. I tech. mech i tech. fryzjer) pod opieką Jolanty Siemieniako.
 
Obecna na spotkaniu prof. Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska przypomniała o kampanii Narodowego Centrum Kultury ph. „Ojczysty – dodaj do ulubionych” oraz w kilku zdaniach przybliżyła młodzieży założenia projektu realizowanego przez TKJ, Instytut Języka Polskiego, uczniów i nauczycieli różnych szkół pn. „Dialog pokoleń” i podobnie jak przedmówcy, zachęcała młodych ludzi do pochylenia się nad językiem ojczystym, szczególnie tą jego odmianą, której grozi zapomnienie.
 
Zamiast puenty - myśl prof. Witolda Doroszewskiego: „Praca nad upowszechnieniem kultury języka we wszystkich środowiskach jest obowiązkiem nie tylko językoznawców i nauczycieli, jest obowiązkiem wszystkich ludzi, którym zależy na rozwoju naszej kultury narodowej”. Pamiętajmy.

Materiał: A. Tumiel
 

Zdjęcia


W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb.
Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.